摘要：本文作者、荷兰语言学家和世界语者Marc van Oostendorp于1967年出生，1982年开始学习世界语。自2022年起任世界语学院院士（任期至2028年）。曾就读于莱顿大学，获得荷兰文学和语言学学士学位（1987年）；后在蒂尔堡大学获得计算机科学和普

本文作者、荷兰语言学家和世界语者Marc van Oostendorp于1967年出生，1982年开始学习世界语。自2022年起任世界语学院院士（任期至2028年）。曾就读于莱顿大学，获得荷兰文学和语言学学士学位（1987年）；后在蒂尔堡大学获得计算机科学和普通语言学硕士学位（1991年）以及语言学博士学位（1995年），成绩优异。得益于国际世界语协会的资助，他被特聘为阿姆斯特丹大学的跨语言学和世界语副教授（1997-2001年）。

自1999年起，他担任梅尔滕斯研究所的高级研究员，并担任该研究所语言学系主任。2022年，他当选荷兰世界语协会主席。作为世界语学院院士，他是KER考试工作组领导成员，主要负责C2 级考试。今年2月底，美国总统特朗普在白宫会见乌克兰总统泽连斯基，引起了世界范围内的关注。本文作者注意到特朗普等美方人士利用英语有意制造针对另一方的“语言霸权”，遂于近日写下这篇文章。世界语的语言优势是否能让人们开始思考使用完全中立、和平的语言并加以普及的可能性？让我们一起来看。

特朗普在白宫与泽连斯基交谈

La usona prezidanto Donald Trump kaj vicprezidanto JD Vance lerte uzis la ilon de potenco nomatan “lingvo” dum sia renkontiĝo kun la ukraina prezidanto Volodimir Zelenskij lastvendrede. Ilia celo estis timigi kaj superruzi sian kunparolanton, kaj la fakto, ke la konversacio okazis en la angla, donis al ili klaran avantaĝon.

2月28日，美国总统特朗普和副总统万斯在会见乌克兰总统泽连斯基时巧妙地运用了“语言”这一权力工具。他们的目标是恐吓并通过阴谋诡计战胜对话者，而对话以英语进行这一事实给了他们明显的优势。

Aŭskultante anglalingvajn paroladojn de Zelenskij en la lastaj jaroj, oni rimarkas, ke li plibonigis sian lingvaĵon por pli efike plenumi sian diplomatian rolon. Ĉu Trump aŭ Vance regas alian lingvon krom la angla, restas nekonate. Ili profitis de sia denaska lingvo por starigi lingvan baron kontraŭ Zelenskij, kiu bezonis frakcion de sekundo pli por vortumi siajn pensojn. Tiun mallongan momenton la usonanoj lerte utiligis.

从泽连斯基近年来的英语演讲中可以发现，他已经提高了自己的语言能力，以便更有效地履行外交职责。目前尚不清楚特朗普和万斯是否精通英语之外的其他语言。他们利用自己的母语对泽连斯基设置语言障碍，使泽连斯基需要多一点时间才能表达出自己的想法——美国人巧妙地利用了这短暂的片刻。

La mondo jam kutimiĝis al la angla kiel la lingvo de la internacia ordo – ŝajne neŭtrala ilo por komunikado. Sed kiel la esperantistoj certe scias, tio signifas, ke la plimulto de la homaro devas lerni ĝin kun granda penado, nur por trovi sin superita de homo, kiu havas la naturan avantaĝon paroli sian denaskan lingvon.

我们已经习惯以英语作为国际秩序的语言——一种看似中性的交流工具。但世界语者肯定知道，这意味着大多数人学习英语必须付出巨大的努力，但最终却发现自己被那些拥有母语自然优势的人所超越。

Tra la mondo ni dependas de Usono en multaj internaciaj aferoj, ne nur lingvaj, kaj tio fariĝas aparte evidenta en momentoj, kiam Usono ne plu volas ludi la rolon de policisto sed tiun de mafiestro de la mondo. Multaj kernaj aspektoj de la interreto restas en usonaj manoj. Eŭropaj registaroj kaj entreprenoj stokas vastajn kvantojn da sentemaj datumoj en usonaj serviloj, kiujn usonaj aŭtoritatoj povas aliri sub certaj kondiĉoj.

我们在许多国际问题上都依赖美国，不仅仅只有语言一个方面，这一点在美国不再想扮演世界警察而想扮演世界黑手党大佬的角色时尤为明显。互联网的许多核心技术仍掌握在美国人手中。欧洲政府和企业在美国服务器上存储了大量敏感数据，美国当局在特定条件下可以访问这些数据。

Sed la sama problemo validas por la angla lingvo. Oni ofte prezentas ĝin kiel neŭtralan lingvon, sed kiel ni scias, ĝi estas la lingvo de malgranda grupo de ŝtatoj, kiuj devenas de la brita imperio. Donald Trump komprenas ĉi tiun potencon pli bone ol multaj: en la tago de la renkontiĝo kun Zelenskij, li dekretis, ke la angla fariĝu la sola oficiala lingvo de Usono.

英语也有同样的问题。尽管它通常被认为是一种中性的语言，但我们知道，它是源自英国一小部分地区的语言。与很多人相比，特朗普更了解这种语言的力量：在会见泽连斯基的那天，他下令将英语作为美国的唯一官方语言。

Nun, kiam la monda ordo ŝanceliĝas, ni havas la ŝancon rekonstrui ĝin pli juste kaj demokratie – tiel ke ne unu sola popolo havu specialajn privilegiojn en internacia interagado. Alivorte, la klasikaj argumentoj de Zamenhof pri neŭtrala mondlingvo ree fariĝas aktualaj.

如今，世界秩序动荡不安，我们有机会构建更加公平、民主的国际秩序，使任何单一民族在国际交往中都不享有特权。换句话说，柴门霍夫关于中立性世界语言的经典论点再次变得值得关注。

Dum longa tempo oni mokis tiun ideon, konsiderante ĝin naiva, ĉar la mondo ja elektis la anglan. Sed eble, en ĉi tiuj malcertaj tempoj, ĝi ne plu estas tiom absurda: lingvo, kiu povus unuigi anstataŭ disigi la homaron. Lingvo, kiu jam dum pli ol jarcenton funkcias en malgranda, sed dediĉita komunumo, kaj en kiu oni povas ĉion fari kion oni bezonas en internacia komunikado sur pli justa bazo.

长期以来，柴门霍夫的这个想法遭到嘲笑，被认为很幼稚，因为世界选择了英语。但或许，在这不确定的时期，它不再那么荒谬，因为它是一种可以团结而不是分裂人类的语言。这种语言已经在一个专注于此的小群体中使用了一百多年，通过这种语言，你可以在更公平的基础上进行国际交流。

Ĉu tio signifas, ke tiam ne plu ekzistus politikistoj, kiuj misuzas sian potencon? Ankaŭ pri tio ni jam trovis la respondon: kompreneble ne estus tiel. Sed unu potenca ilo estos forprenita el iliaj manoj.

这是否意味着不再有滥用权力的政客呢？我们已经找到答案：当然不会。但是一个强大的工具将从他们手中取走。

来源：莫离说事